สรุปวิจัย เรื่อง การคิดวิจารณญาณของเด็กปฐมวัยที่ได้รับการจัดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ (Preschool Children's Critical Thinking Though Science Activities)

สรุปวิจัย

เรื่อง : การคิดวิจารณญาณของเด็กปฐมวัยที่ได้รับการจัดกิจกรรมวิทยาศาสตร์
         (Preschool Children's Critical Thinking Though Science Activities)

ปริญญานิพนธ์

ของ : เสกสรร มาตวังแสง

ความมุ่งหมาย

1. เพื่อศึกษาระดับการคิดวิจารณญาณของเด็กปฐมวัยที่ได้รับการจัดกิจกรรม วิทยาศาสตร์โดยจำแนกรายด้าน ดังนี้ การวิเคราะห์ การใช้เหตุผล การสังเคราะห์ การประเมินค่า
2. เพื่อเปรียบเทียบการคิดวิจารณญาณของเด็กปฐมวัยก่อนและหลังได้รับการจัดกิจกรรมวิทยาศาสตร์

สมมติฐานการวิจัย

• การคิดวิจารณญาณของเด็กปฐมวัยหลังได้รับการจัดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ สูงกว่าก่อนได้รับการจัดกิจกรรมวิทยาศาสตร์

ตัวแปรที่ศึกษา

1. ตัวแปรต้น ได้แก่ การจัดกิจกรรมวิทยาศาสตร์
2. ตัวแปรตาม ได้แก่ การคิดวิจารณญาณ

เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย

1. แบบทดสอบการคิดวิจารณญาณของเด็กปฐมวัย
2. แผนการจัดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ 

แบบทดสอบการคิดวิจารณญาณของเด็กปฐมวัย

• ชุดที่ 1 การคิดวิเคราะห์ 

• ชุดที่ 2 การใช้เหตุผล

• ชุดที่ 3 การสังเคราะห์

• ชุดที่ 4 การประเมินค่า

แผนการจัดกิจกรรมทางวิทยาศาสตร์

หน่วย : ดิน หิน ทราย

กิจกรรม : ในดินมีอะไร

จุดประสงค์การเรียนรู้

• เมื่อเด็กได้ทำกิจกรรมนี้แล้วสามารถพัฒนาการคิดวิจารณญาณ ด้านการวิเคราะห์ การใช้เหตุผล การสังเคราะห์ การสังเคราะห์และการประเมินค่า

สื่อวัสดุอุปกรณ์

1. ดินร่วน ดินทราย ดินเหนียว
2. น้ำ
3. อ่างน้ำ

ขั้นตอนการดำเนินกิจกรรม
ขั้นนำ

1. ครูแนะนำกิจกรรมในดินมีอะไร และสื่อวัสดุอุปกรณ์การทดลอง
2. เด็กและครูพิจารณาสื่อวัสดุอุปกรณ์ที่ใช้ในการทดลอง ดังนี้
   - เด็กสังเกตลักษณะของดินร่วน ดินทราย ดินเหนียว ว่าเหมือนหรือแตกต่างกัน
   - เด็กบอกประโยชน์ของดินร่วน ดินเหนียว ดินทราย

ขั้นดำเนินกิจกรรม

1. เด็กและครูร่วมกันวางแผนการทดลอง ดังนี้
   - ให้เด็กจับดินได้อย่างอิสระเพื่อดูว่าในดินมีอะไรเป็นส่วนประกอบบ้าง มีสีอะไร มีลักษณะอย่างไร
   - ให้เด็กนำน้ำเทใส่ในดินเพื่อนจะได้เห็น สัมผัสส่วนประกอบของดินอย่างละเอียด แล้วลองขยำดูว่า ในดิมีอะไรเป็นส่วนประกอบบ้าง
   - ให้เด็กสังเกตว่าในดินมีส่วนประกอบอะไรมากที่สุด และพบอะไรในดินน้อยที่สุด
2. ครูให้เด็กๆ นำดินชนิดต่างๆ  ในโรงเรียนมาขยำดูเพื่อสังเกตว่าในดินต่างชนิดกันมีส่วนประกอบเหมือนกันหรือไม่

ขั้นสรุป

1. เด็กร่วมกันสรุปเกี่ยวกับขั้นตอน การเปลี่ยนแปลงระหว่างการทดลองวิทยาศาสตร์ และสรุปผลตามความเข้าใจของตนเอง
2. เด็กๆ และครูร่วมกันสรุปผลการทดลองดังนี้
   - เด็กๆ จะเห็นได้ว่า ในดินนั้นมีส่วนประกอบหลายอย่าง เช่น ดิน หิน กรวด เศษไม้ ใบไม้ เศษพืช ซึ่งดินเกิดจากการทับถมของซากต่างๆ เป็นเวลานานและดินแต่ละชนิดมีความละเอียดแตกต่างกัน ดินเหนียว เนื้อดินจะละเอียดติดกัน ส่วน ดินทราย เนื้อดินจะหยาบไม่ติดกัน

การประเมินผล

1. สังเกตจากการสรุป การทดลองตามความเข้าใจของตนเอง
2. สังเกตการเข้าร่วมกิจกรรม
3. สังเกตการตอบคำถาม

จากการศึกษาครั้งนี้พบว่า

1. กิจกรรมวิทยาศาตร์เป็นกิจกรรมที่เด็กได้ลงมือปฏิบัติการทดลองด้วยตนเอง เด็กจะเกิดความสนใจและตื่นเต้นในขณะทำการทดลองได้เห็นถึงขั้นตอนในการทดลอง เห็นการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้น และทำให้เด็กเกิดความสงสัยระหว่างการทดลอง ซึ่งครูจะใช้คำถามกระตุ้นให้เด็กได้คิดค้นหาคำตอบ และสรุปผลการทดลองตามความเข้าใจของเด็กเอง
2. การจัดกิจกรรมวิทยาศาสตร์เด็กจะได้หยิบจับ สัมผัส สังเกต วัสดุอุปกรณ์ต่างๆอย่างอิสระเพื่อวิเคราะห์ลักษณะความเหมือนความต่างของวัสดุอุปกรณ์ที่จะนำมาใช้ ในกิจกรรมวิทยาศาสตร์
3. การจัดกิจกรรมวิทยาศาสตร์เด็กจะได้ลงมือปฏิบัติการทดลองด้วยตนเองทำให้เห็นการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นระหว่างที่ทำการทดลอง ซึ่งครูจะใช้คำถามกระตุ้นเพื่อให้เด็กได้คิดและบอกเหตุผลที่ได้จากการสังเกต การเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นตามความเข้าใจของตนเอง
4. การจัดกิจกรรมวิทยาศาสตร์เด็กจะรวบรวมที่ได้จากการสังเกตวัสดุอุปกรณ์ สังเกตการเปลี่ยนแปลงระหว่างทำการทดลองและสังเกตผลการทดลองเพื่อสังเคราะห์กระบวนการในการทดลองเป็นขั้นตอนแล้วจึงสรุปผลการทดลองตามความเข้าใจของตนเอง